Th9
09
Rệp Vảy – Loài Rệp hại chích hút nhựa cây
Hôm nay Xanh chia sẻ về loại Rệp “xấu xấu” sống bám trên cây. Chống chỉ định với mấy bạn sợ lỗ vì nó xếp lớp trông rất ghê, nên đừng để cây bị nặng mới phát hiện. Hoặc nó dễ gây nghiện với ai có sở thích “nặn mụn”.
Bạn nào trồng Hoa Hồng, Hoa Lan, Xương Rồng tai thỏ, Thanh sơn, Thần long.v.v.v thì chắc cũng đôi ba lần được nhìn thấy loại Rệp này. Họ gọi nó là Rệp vảy, vì đơn giản nó giống chiếc vảy á.
Thường có 2 loại là Rệp vảy Nâu (như hình) và Rệp vảy trắng / xanh.
- Rệp Vảy Nâu (còn có tên tiếng anh là Brown scales hay Coccidae) có vỏ cứng nhỏ chừng 3-5mm, màu nâu và gồ cao lên nên rất dễ phát hiện. Chúng thường bám dưới mặt lá, thân cây, cây bị nặng chi chít thì chúng còn lầy lên trên mặt trên của lá.
- Còn Rệp Vảy Trắng/ Xanh (có tên tiếng anh là Boisduval scales) sẽ nhỏ hơn chút, màu xanh trong ẩn mình hơn. Trốn kỹ dưới các ngách lá, hoa nên cũng khó diệt trừ hơn.
Cách thức mà Rệp Vảy hoạt động là chúng cắn, chích hút, hút chích nhựa cây và tiết ra chất ngọt dẫn đến tạo ra 1 lớp muội đen bao phủ lá làm giảm khả năng quang hợp của cây. Đồng thời việc hút dinh dưỡng của cây cũng làm cây trở nên yếu dần đi, thân và lá sẽ vàng dần rồi hư, héo, rụng. Từ đó làm giảm năng suất ra hoa quả hay nặng hơn là chết cây.
Chúng thường gây hại trong các tháng mùa khô hoặc đầu mùa mưa. Nhất là những ngày nắng mưa xen kẽ. Điều kiện thời tiết thất thường, mưa nhiều, nhiệt độ và độ ẩm cao sẽ là điều kiện tốt để phát triển dịch hại.
Cách thức lây lan:
Đây là loại bệnh có sức lây lan mạnh, nhưng chúng lại không có khả năng tự di chuyển mà cần nhờ vào kiến cộng sinh giúp đỡ. Bình thường, rệp sẽ hút chất dinh dưỡng của cây để sống và đồng thời tiết ra mật đường – món ăn khoái khẩu của kiến. Chỉ cần hết mật đường, kiến sẽ biết rằng cây đã hết dinh dưỡng nuôi rệp, và chúng sẽ làm nhiệm vụ di chuyển rệp sang cây khác. Vì vậy, kiến chính là tác nhân chủ yếu làm lây lan dịch hại rệp vảy.
Ngoài ra, các tác nhân như: nước, gió, dụng cụ lao động,… cũng là trung gian giúp rệp di chuyển từ nơi này sang nơi khác.
Trị được không?
Được, mình từng thử trên các cây xương rồng hay hoa hồng. Nhưng trước tiên bản thân người trồng cây nên hiểu và không nên có thái độ quá tiêu cực với việc sử dụng thuốc trừ sâu (thuốc bảo vệ thực vật) vì Cây kiểng, Hoa hồng, Lan là để ngắm không phải để ăn. Cũng giống như con người, ốm thì phải uống thuốc hoặc cây lúa bạn ăn thì các bác Nông dân vẫn sử dụng thuốc trừ sâu để bảo vệ cây. Nên sử dụng đúng lúc, đúng thời điểm, đúng liều lượng thì đều an toàn. Thứ nữa là thuốc trị bệnh thì xử lý bên ngoài, không giống như thuốc kích thích tăng trưởng ngấm hết vào bên trong, từng thớ thịt.
1. Cách ly cây có biểu hiện bệnh. Kiểm tra các cây xung quanh để đưa vào diện theo dõi chăm sóc.
2. Nếu chỉ bị nhẹ. Bạn có thể dùng bàn chải đánh răng, chịu khó ngồi chải, cạo chúng đi đốt luôn để tránh chúng có cơ hội đi lây lan. Dùng 50% cồn isopropyl 75% + 1 muỗng nước rửa chén + 1 lít nước rồi đem phun lên tất cả những nơi Rệp cư ngụ. Nên phun vào ngày nắng để thuốc không bị nước mưa rửa trôi và nhanh khô, nhanh hiệu quả.
Tuy nhiên cồn Isopropyl 75% đó mình cũng chưa từng thấy và cũng không biết mua ở đâu ? Vì cách này đến từ các bạn nước ngoài. Mình không rõ tiệm thuốc Tây thì có không?. Nhưng nó là hợp chất dễ bay hơi hơn cồn ethyl thông thường, được hoà 30-50% để làm nước lau kính mắt, vệ sinh máy tính.
Còn mình thì hay, lấy hẳn cồn sát khuẩn thấm bông rồi lau lên chỗ có rệp. Tất nhiên vẫn là với cây bị nhẹ.
Còn với cây bị nặng thì ra tiệm cây trồng hỏi mua thuốc trị rệp vảy là ra. Có thể dùng Enspray 99 , Movento , NeemNim Green 0.3EC của Ấn Độ, Organic Neem Oil , TATA 25wg…. Nếu hỏi mình loại nào tốt nhất thì chịu, bởi vì mình không sử dụng thường xuyên (lâu lâu mới có cây bị) và cũng chưa dùng hết các loại bao giờ để đo lường được. Thường mình có dùng Movento cũng đã ok rồi.
Nên phun đều đặn sau vài ngày. Để diệt trọn con mẹ, con con. Vì chúng sẽ tái phát rất nhanh nếu còn trứng.
Theo dõi và chờ đợi kết quả. Ở đây mình chia sẻ cách trị, và trải nghiệm “thấy gớm” mỗi khi thấy rệp vảy ?. Hi vọng mấy bạn có thể biết cách trị khi có vấn đề như mình.